Marta o'qildi
Тинч океани тўлқинлари куйлаган "Сейгоҳ".. Ҳалима Авазмуҳаммад.
Мен баҳорни кутгандим,интизор эдим йўлларига... афсуски,у кечикиб келишга ваъдалар беради,зориккан кўнглим овозларига...
Бугун бир йилдан бери ўз-ўзини қўриқлаётган кўнглимнинг ўз иҳтиёри билан сайрга чиқдим...Эҳҳе,бир йил,оз муддат эмас...
Махобатли, дунёга довруғи кетган шаҳарда,ич-ичимда улғайиб бораётган соғинч билан кўнглим билан ёлғиз қолганча,соҳилни айландим.
Ногаҳон кулоғимга таниш ва қадрдон қўшиқ чалинди. Ашулла овози келаётган томонга қараб ҳудди анчадан буён излаб юрган ҳаловатини топган одамдек, аста юриб боравердим. Ва ниҳоят сохилдан сал тепарокдаги ўриндиқда ўрта ёшлар чамаси келишган аёл ўтирганини,унинг қўлидаги телефондан ўша мени ўзига оҳанграбодай тортган қўшиқ янграётганини кўрдим.Секин бориб ёнига жойлашиб олдим.У аёл мени кўра солиб,телефонини ўчирди-да,меҳри иссиқ она тилимда:
-Ассалому- алейкум,келинг-деди.
Мен у билан сўрашиб бўлгач.. ашулани бошидан қўйиб беришини илтимос қилдим.
Аёл ўзига ярашган жилмайишда:
-Сиз ҳам "Хоразм сегоҳи"ни яхши кўрасизми?-деб сўради.
.jpg)
Унинг саволига бошимни силкитган куйи жавоб бердим. Мўьжизакор қўшиқ бошидан бошланди. Оғабек Собировнинг ширали овози наинки,менинг кўнглимни,балки,бутун дунёни тўлдириб янграр,руҳим уммон тўлқинларига айланиб,олис-олисларга талпинарди.
Ашуладаги ҳарорат сехридан чикиб кетолмасдим;Бу қандай нола ўзи,бу қандай ажиб дардки,жисми жонингга алангадай чирмашади. Кўнглингдаги доғларни ювишга чоғланади:
Холу хаттинг ҳаёлидин эй сарви гулузор,
Гоҳ кўзимга хол тушубдир,гоҳи ғубор.
Хофизнинг овози кўнглимни аввал парчалаб ташлар,кейин эса ишқнинг гулханида яна ялмаб чиқар,мен эса қайта гулхандан яралган куйи кўнглимга боқиб лолу ҳайрон эдим.
Ҳазрат Навоийнинг куйга солинган қалби хофиз овозида зулматдан қочган нурдай ёки дарёга сиғмаган тулқиндай келиб гўё ўлган юрагимни қайта тирилтирарди:
Беихтиёрликда борму манда ихтиёр?!
Аёл билан ҳайрлашдим. Айни дамда"Хоразм сегоҳи"нинг таьсири ичида айланиб юрардим. Дилимда ашулладан юқтириб олган тоза ва чиройли туйғуни синдиргим келмасди...
"Хоразм сегоҳи"юрагимни тўлқинлантирарди.
Машшотайи қазо безамиш холу хаттини,
Беихтиёрликда манга борму ихтиёр...
Ҳайриятки,саньатимизнинг оғмайдиган кудратли устунлари бор.Ҳар кандай яхши қўшиқда кўнгил яшайди.
Шунинг учун уларни тинглаганинг сайин таскин ва ҳаловат топаётганингни ҳис қилиб турасан.
Олимларнинг аниқлашича,шовқин-суръонга тўла,маьносиз қўшқлар туйғуларга салбий таьсир қилар экан.
Қадим китобларда ёзилишича,тенгсиз табиб бобомиз Абу Али ибн Сино ҳам рухи ҳаста беморларни мусиқа ва кўшиқлар билан даволаган экан.
Бир куни унинг олдига тинимсиз йиғлайдиган бир беморни олиб келишибди.
Шунда у ниҳоятда ёкимли,қувноқ қўшиқни ўзининг хос хонандасига айттириб,ул беморга ҳар куни уч махал эшиттиришни тайинлабди. Кўп ўтмай бемор дардидан фориғ булибди.
Яна бир куни қаҳ-қаҳ уриб кулишдан тўхтамайдиган бир бемор келибди. Бу беморни эса юракка сокинлик ато этувчи мунис бир қўшиқ билан даъволабди.
Шунда Ибн Синонинг шогирдлари ундан;
-Устоз,қўшиқ билан даъволашнинг сири недир ?-деб сурашибди.
Инсон вужудида сафро камайса ёҳуд кўпайса,уни оҳанг билан даъволаса бўлади,ҳатто ҳафақон касаллигини ҳам яхши қўшиқ билан йўкотса бўлади,деган.
Яхши қўшиқларда биз ҳали билмаган сеҳр-жоду жуда кўп...
Ҳа,ўз ўз ҳаёлларимга гуллардан чамбарак осиб,оҳиста юриб келавердим.
Ҳаёлан эндигина олти ёшни қарши олаётган,инглиз тилларида бийронгина гапириб,илтифотлар қилаверадиган неварам София Озод билан суҳбатлашаман...
Унга мумтоз кўшиқларни тинглашни айтаман..."Ушшоқ","Муножот ","Сегох"ларни тинглашини орзу қилиб денгиз соҳилидан уйга келиб қолганимни ҳам сезмадим.
Қўшиқ - халқнинг кўнглига зиё берувчи,орзу-умидлар уйғотувчи саьнатдир. Аҳир, маьнавиятнинг куч олувчи бир чашмаси қўшиқ ҳисобланади.
Қўшиқларни,мумтоз ашуллаларни тинглаган инсон қалбида доимо эзгуликлар ниш уриб,ойдин йўлларга бошлайверади,комиллик сари етаклайди...
АКШ.Нью-Йорк
- - -