Истеъдоди бор одамга ҳеч нарса тўсиқ бўлолмайди. Туғма эшитмайдиган инсонлар одатда илмсизроқ бўлади. Чунки уларда талаффуз ҳам, имо ишорадан бошқа. Сўзлар ҳақда тушунча ривожланмаган бўлади.
Осон қўлга киритилган бахт узоқ давом этмайди.
* * *
Ақл ва донолик бизга зарур бўлмаган ёшда насиб этади.
Унда қувват қуйилмаси (нутфа, уруғ) сифатида мавжуд имкониятлар Борлиқнинг ҳар бир даражасида секин-аста амалга оша боради. Эзотерик асарларда (масалан, Насафийнинг “Зубдат ул-Ҳақойиқ” рисоласида) қайд этилишича, бу жараён 7 босқичдан иборат бўлади.
– Шаҳзодам, қандай қилиб бутун мол-дунёнгизни ташлаб кета оласиз?
Шаҳзода паст аммо жуда тушунарли оҳангда шундай дебди:
– Биз чодирнинг олтин қозиқларини тупроққа урганмиз, қалбимизга эмас!
Хоразмшоҳнинг Каспий денгизнинг Обескун оролидаги фожеали ўлимидан сўнг пароканда бўлган мамлакатни душмандан озод қилиш султон - Жалолиддин Мангуберди елкасида қолади.
Қайтишда яна таксида қайтдик.Йўлнинг икки тарафи жунгли чакалакзорлари билан қопланган эди.Ёз ойларида бу ерда ёмғир,селлар ёққанда чакалакзордан кобра илонлар чиқиб одамларни уйига кириб олар экан.Баъзи илонлар канализация орқали ҳаммомга кириб одамларни чақиб ўлдирар экан.
Ўта машҳур инсон ўзини менга шу қадар яқин тутаётганидан жуда қувониб кетган бўлсам-да, бирон-бир ножўя қилиғим билан бирдамас-бирда ғашини келтириб қўйишдан чўчиб, ҳозирда ёлғизқўл кампирникида яшаб, унга дастёрлик қилиб юрибман, қолаверса, шароит шунақанги тинчки, одамнинг ёзган сари ёзгиси келади, дедим.